Tóm tắt: Cuộc thăm dò của The Economist đối với người dân Ukraine cho thấy sự thay đổi đáng ngạc nhiên trong thái độ của dân chúng Ukraine đối với Tổng thống Zelensky.

Donald Trump đã chỉ trích gay gắt Volodymyr Zelensky tại Phòng Bầu dục vào cuối tháng trước khiến một số người nghĩ rằng mối quan hệ này sẽ không bao giờ phục hồi. Một thỏa thuận ngừng bắn tiềm năng được ký kết vào ngày 11 tháng 3 tại Ả Rập Xê Út có thể đã đưa họ trở lại từ bờ vực. Nhưng trong mọi trường hợp, vụ cãi vã dường như không gây ra nhiều tổn hại cho tổng thống Ukraine ở trong nước. Giống như Mark Carney của Canada, ông Zelensky nhận thấy rằng việc bị ông Trump tấn công là điều tuyệt vời cho xếp hạng của một người lãnh đạo. Một cuộc thăm dò qua điện thoại mới của Ipsos đối với 1.000 người Ukraine, do The Economist ủy quyền thực hiện, cho thấy ông nhận được sự ủng hộ áp đảo sau khi bất đồng với Trump. Hơn bảy trong số mười người Ukraine hiện nói rằng họ chấp thuận công việc của ông Zelensky. Tám trong số mười người nói rằng ông vẫn là Tổng thống hợp pháp của Ukraine và phản đối ý tưởng bầu cử trong khi giao tranh vẫn tiếp diễn. Hơn bảy trong số mười người vẫn tin tưởng ông sẽ lãnh đạo các cuộc đàm phán. Đáng chú ý hơn nữa, cuộc thăm dò cho thấy ông Zelensky sẽ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử nếu nó được tổ chức vào thời điểm hiện tại, với Valery Zaluzhny, cựu tướng quân đội cấp cao được yêu mến, sẽ ở vị trí thứ hai.

Cuộc thăm dò của chúng tôi được tiến hành vào tuần sau cuộc đối đầu ở Nhà Trắng, một giai đoạn chứng kiến Mỹ lần đầu tiên rút viện trợ quân sự và sau đó là tạm ngừng chia sẻ thông tin tình báo tấn công. (Cả hai đều được khôi phục sau các cuộc đàm phán mới nhất ở Ả Rập Xê Út.) Mặc dù triển vọng đã xấu đi, nó cho thấy người Ukraine có tâm trạng ít nhất là bướng bỉnh như Tổng thống của họ, và ủng hộ các mục tiêu quân sự tối đa mà dường như không thể đạt được khi xét đến các nguồn lực của Ukraine. Phần lớn (74%) ủng hộ việc tiếp tục chiến đấu ngay cả khi không có sự hỗ trợ của Mỹ. Phần lớn rõ ràng (59% so với 21%) cho biết họ tin rằng Ukraine vẫn có thể giành chiến thắng trên chiến trường, trái ngược với các quan chức Mỹ như Ngoại trưởng Marco Rubio, người nói rằng không thể. Một phần lớn tương tự bác bỏ bất kỳ lệnh ngừng bắn nào cho đến khi phương Tây đưa ra các đảm bảo quân sự cho Ukraine – chính xác tình hình dường như đang phát triển sau các cuộc đàm phán ở Ả Rập Xê Út.

Các cuộc đàm phán đó đề cập đến những nhượng bộ có thể có của Ukraine để đạt được hòa bình. Dữ liệu cho thấy công chúng của ông Zelensky không muốn nhượng bộ nhiều. Trong số các yêu cầu có thể có của Nga, chỉ có việc từ bỏ nguyện vọng gia nhập NATO của Ukraine là có sự ủng hộ ròng: với 38% ủng hộ và 37% phản đối, một sự khác biệt nằm trong biên độ sai số. Chỉ có 6% người Ukraine sẵn sàng công nhận những lãnh thổ mà Nga chiếm được kể từ cuộc xâm lược toàn diện vào năm 2022, mặc dù nhiều người có thể nhượng bộ Crimea và các phần miền đông Ukraine mà Nga đã chiếm giữ vào năm 2014 (lần lượt là 11% và 27%). Có tới 80% phản đối việc thu hẹp lực lượng vũ trang của Ukraine, một yêu cầu có thể có khác của Nga. Một biên độ tương tự bác bỏ việc tuyển quân cho những người lính trẻ hơn (70% so với 17%), điều này có vẻ không phù hợp với quyết tâm tiếp tục chiến đấu. Một số quan chức phương Tây đã thúc giục Ukraine hạ độ tuổi nghĩa vụ quân sự xuống. Nhưng điều đó vẫn rất không được ưa chuộng – ngoại trừ những người đàn ông trong độ tuổi nghỉ hưu.

Cuộc thăm dò dường như biện minh cho lập trường cứng đầu của ông Zelensky tại thời điểm áp lực gia tăng của Mỹ. Trong nhiều tuần, tổng thống Ukraine là mục tiêu của một cuộc tấn công được dàn dựng bởi các đồng minh của Trump, bao gồm Phó Tổng thống JD Vance, Donald Trump con và Elon Musk, cố vấn tỷ phú của Tổng thống Trump. Nhiều nhân vật MAGA khác nhau đã lặp lại tuyên truyền của nhà nước Nga bằng cách mô tả ông Zelensky là một nhà độc tài vì “hủy bỏ các cuộc bầu cử”. Đôi khi, chính ông Trump đã đi đầu với các lời chỉ trích. Vào tháng 2, ông đã tỏ thái độ coi thường ông Zelensky là một “diễn viên hài khá thành công” và một “nhà độc tài” với tỷ lệ “rất thấp”, một lần đã tuyên bố sai sự thật rằng ông Zelensky chỉ có 4% sự ủng hộ. Ông Vance cho rằng chính sách của Mỹ là áp đặt các cuộc bầu cử lên Ukraine ngay cả trong thời chiến.

The Economist đã ủy quyền thực hiện cuộc thăm dò một phần để kiểm tra những khẳng định như vậy. Không có gì ngạc nhiên khi kết quả cho thấy họ đã sai. Phần đáng ngạc nhiên là sai đến mức nào. Người dân Ukraine đang tập hợp xung quanh Tổng thống của họ theo những cách mà ông Trump chỉ có thể mơ ước. Cuộc thăm dò cho thấy 72% người dân Ukraine hoàn toàn hoặc phần nào chấp thuận hiệu suất công việc của Tổng thống Zelensky; ông Trump chỉ đạt 46%, theo công cụ theo dõi của The Economist. Nó cũng cho thấy sự phản đối hoàn toàn đối với các cuộc bầu cử trong thời chiến. Người dân Ukraine đồng ý với quan điểm của ông Zelensky, được nêu trong cuộc phỏng vấn gần đây của chúng tôi với ông, rằng việc tổ chức bầu cử trong khi đất nước đang trong thời kỳ chiến tranh là điều không thể về mặt hậu cần và pháp lý. Có tới 62% phản đối các cuộc bầu cử cho đến khi chiến tranh chính thức kết thúc. 19% khác sẽ chỉ cân nhắc các cuộc bầu cử trong thời gian ngừng bắn. Chỉ có 14% đồng ý với Nhà Trắng rằng chúng nên diễn ra càng sớm càng tốt.

Cuộc thăm dò cho thấy một cuộc bầu cử có thể sẽ giúp ông Zelensky tiếp tục nắm quyền thay vì trao cho ông một cách thức đàng hoàng để rời nhiệm sở. Cuộc chiến đã khiến nền chính trị cạnh tranh ở Ukraine bị đình trệ, vì vậy các con số chỉ mang tính lý thuyết; chúng sẽ thay đổi trong một chiến dịch tranh cử thực sự. Nhưng chúng cho thấy ông Zelensky sẽ nhận được nhiều phiếu bầu vòng đầu tiên hơn so với đối thủ tiềm năng gần nhất của ông, ông Zaluzhny (46% so với 31%). Sự ủng hộ mạnh mẽ nhất của ông Zelensky đến từ phụ nữ, thanh niên và cư dân ở các vùng cực đông của Ukraine. Ông Zaluzhny được các cử tri lớn tuổi ủng hộ hơn, những người này có xu hướng hiếu chiến và không muốn thỏa hiệp. Ông Zaluzhny được bổ nhiệm làm đại sứ tại Anh vào năm 2024 sau khi bất hòa với ông Zelensky. Ông chưa tuyên bố sẽ tham gia một cuộc bầu cử nào trong tương lai, mặc dù nhiều người mong đợi ông sẽ làm như vậy.

Giống như bất kỳ cuộc thăm dò nào, cuộc thăm dò của chúng tôi là một bức ảnh chụp nhanh ý kiến tại một thời điểm cụ thể. Nó cho thấy sự gia tăng ủng hộ của lòng yêu nước đối với Tổng thống Zelensky. Điều đó không có nghĩa là vị trí của ông là hoàn toàn an toàn. Ông là một nhân vật đơn độc trong giới tinh hoa chính trị, và ông đang chịu áp lực nặng nề từ Mỹ và Nga, cũng như các sự kiện ở tuyến đầu. Nhiều người Ukraine nói rằng tham nhũng đã gia tăng trong chiến tranh (43%). Ông gần như chắc chắn không thể mang lại chiến thắng quân sự quyết định mà hầu hết mọi người mong muốn. Hai phần năm số người được phỏng vấn nói rằng họ mong đợi chiến tranh sẽ kết thúc trong vòng một năm. Sớm hay muộn, Tổng thống Ukraine sẽ phải đối mặt với một lựa chọn khó khăn: nhượng bộ và chứng kiến tỷ lệ ủng hộ của mình giảm mạnh, hoặc tiếp tục chiến đấu và phải chấp nhận sự tức giận của Mỹ.

The Economist

Nguồn: https://www.economist.com/europe/2025/03/12/is-zelensky-a-disliked-dictator-or-a-popular-hero

Cù Tuấn biên dịch bài phân tích thống kê của The Economist.

Nguồn : https://www.facebook.com/cutuan4/posts/pfbid02GGtnGxoyP2ah6atJZKycDVSUvtEDXFNMTEKdBVrqjZ8j5abwbzJP